Nieuwe onvrijwillige zorg bij een cliënt vastleggen in Ons Dossier

Is er sprake van onvrijwillige zorg volgens plan en wordt er een vorm van onvrijwillige zorg ingesteld die valt onder Sederende medicatie, Insluiten of Fixeren? Dan volgt Ons automatisch het Wzd-stappenplan. Dit betekent dat de applicatie herkent in welke stap een plan zich bevindt, en op basis daarvan de relevante invulvelden per stap verplicht maakt. Ook wordt er in dat geval automatisch een (overschrijfbare) evaluatiedatum toegevoegd. In het overzicht van aangemaakte onvrijwillige zorg is te zien binnen welke stap de onvrijwillige zorg valt.

Via de optie + Stap overschrijven kan er eventueel voor gekozen worden om de stappenhulp vanuit Ons te negeren. Deze optie helpt gebruikers bij geïmporteerde onvrijwillige zorg om de juiste stappen te bepalen waar de applicatie daar niet in voorziet. Bij in Ons aangemaakte onvrijwillige zorg geeft gebruikers die al in de geest van de Wzd werkten, meer vrijheid om deze werkwijze voort te zetten als het standaard aangeboden stappenplan hen daarin belemmert.

Volgens de Wzd is het bij wilsonbekwame patiënten, waarbij de vertegenwoordiger instemt en er geen sprake is van verzet, soms toch verplicht om het stappenplan te volgen. Deze gevallen hebben niet expliciet een naam gekregen in de wzd, maar in de applicatie worden deze Vrijwillig volgens stappenplan genoemd (en dus niet onvrijwillige zorg).

Of het stappenplan wel of niet gevolgd moet worden, is afhankelijk van de categorie van de onvrijwillige zorg. Voor onvrijwillige zorg uit de volgende categorieën moet het stappenplan worden gevolgd:

• Medicatie buiten professionele richtlijn (bij Ons® Medicatie)

• Insluiting

• Beperking bewegingsvrijheid

Zie Onvrijwillige zorg in de wzd en verplichte zorg in de wvggz configureren voor de inrichting van de categorieën.

Verplichte onderdelen die nog niet ingevuld zijn, worden gemarkeerd met een rode rand.

Status van behandeling

Bovenaan het scherm staat bij de titel Status van behandeling aangegeven van wat voor onvrijwillige zorg er sprake is. Aan die status is in een oogopslag te herkennen op welke basis de onvrijwillige zorg toegepast is. Zo kunnen allerlei vormen van onvrijwillige zorg vastgelegd worden, onafhankelijk van of dit met instemming of juist tegen de wil van de cliënt/vertegenwoordiger is. De status is zichtbaar als label in het overzicht van onvrijwillige zorg in Ons, in de tijdlijn en als titel bij een geopende vorm van onvrijwillige zorg.

De volgende statussen zijn mogelijk:

• Onbekend: er is nog niet genoef informatie bekend om een andere status weer te geven.

• Tijdelijke / noodsituatie: als er gekozen wordt voor Onvoorzien of nood in het onderdeel Situatie bij het maken van een plan.

Als Opnemen in plan (bij situatie) gekozen is zijn de volgende statussen mogelijk:

• Onvrijwillig: er is sprake van onvrijwillige zorg.

• Vrijwillig volgens stappenplan: er is sprake van Wilsonbekwaamheid ter zake bij wzd en van een van de drie Zware categorieën onvrijwillige zorg.

• Instemming cliënt: getoonde status als de cliënt wilsbekwaam ter zake is, akkoord is met het opnemen en zich niet verzet.

• Instemming vertegenwoordiger: getoonde status als de cliënt niet wilsbekwaam ter zake is, de vertegenwoordiger akkoord is met het opnemen en zich niet verzet.

• Gemengd plan: er is sprake van meerdere vormen van onvrijwillige zorg die opgenomen zijn bij één ernstig nadeel. Hierbij valt te denken aan onvrijwillige zorg met oplopende mate van vrijheidsbeperking. Die vormen van onvrijwillige zorg komen mogelijk uit verschillende categoriën en worden mogelijk op verschillende basis toegepast (deels vrijwillig, deels onvrijwillig).

Situatie

Geef in het onderdeel Situatie de gevraagde gegevens in. Geef daarbij ook in of het een vooropgesteld plan is, of een onvoorziene (nood)situatie die achteraf vastgelegd wordt. Bij de keuze voor 'Onvoorzien of nood' wordt deze status toegevoegd achter de status van behandeling.

Beschrijving

Geef in het onderdeel Beschrijving de onderstaande gegevens in. Via de knop Meer informatie naast de titel Beschrijving is extra uitleg te vinden over deze velden:

• Ernstig nadeel (gevolgen van het ontbreken van onvrijwillige zorg)

• De oorzaak

• De begindatum waarop de onvrijwillige zorg ingaat

• Een evaluatiemoment: deze datum wordt later zichtbaar op de overzichtspagina bij de zorgplannen en vrijheidsbeperkende vormen van onvrijwillige zorg. Ook genereert deze datum een signalering in de Kwaliteitsmonitor om de gebruiker er tijdig op te attenderen dat de evaluatiedatum van de onvrijwillige zorg nadert.

  Is de evaluatiedatum van de onvrijwillige zorg verlopen? Dan is het niet meer mogelijk om op die vorm van onvrijwillige zorg te registreren of rapporteren.

• Diverse aanvullende verantwoordingsgegevens (Proportionaliteit, Subsidiariteit, Effectiviteit, Veiligheid, Waarborging gedragsbenadering cliënt, Plan van aanpak afbouw inzet RM(s), Second opinion). De laatse drie velden verschijnen alleen als er bij Situatie gekozen is voor Opnemen in plan. Is de functionaliteit zo ingericht dat hier een gezamenlijk veld moet staan? Dan wordt hier in plaats van de eerder genoemde velden alleen het veld Overwegingen getoond

Instemming / Akkoord

Geef aan of de cliënt akkoord gaat met de onvrijwillige zorg. De keuze kan uitgelegd worden via een tekstuele toelichting.

Onvrijwillige zorg

In het onderdeel Onvrijwillige zorg is alle informatie rondom de in te stellen vorm van onvrijwillige zorg in te vullen.

Het is mogelijk om onvrijwillige zorg aan te maken in Ons, zonder daarbij concrete vormen van onvrijwillige zorg te selecteren en toe te voegen. Deze concrete vormen van onvrijwillige zorg zijn op een later moment altijd nog toe te voegen. Meer informatie hierover vind je hieronder onder het kopje Onvrijwillige zorg in Ons vastleggen zonder toevoeging concrete vormen van onvrijwillige zorg.

• Selecteer de vorm van onvrijwillige zorg. De hier te kiezen concrete vormen van onvrijwillige zorg zijn vastgelegd bij de configuratie.

• Voorzie de vorm van onvrijwillige zorg eventueel van een toelichting op de toepassing.

  • Alleen concrete vormen van onvrijwillige zorg die actief zijn en gecategoriseerd volgens de wzd zijn beschikbaar.

  • Wordt er gekozen voor een van de concrete vormen van onvrijwillige zorg waar het stappenplan bij verplicht is (zie kopje Wzd stappenplan eerder in deze handleiding), dan volgt de pagina het stappenplan en worden de per stap vereiste velden verplicht. Ook wordt er dan automatisch een evaluatiedatum ingevuld. Deze is overigens te overschrijven.

Geef vervolgens aan:

• of de cliënt akkoord gaat met de onvrijwillige zorg en of diegene zich verzet. Deze informatie wordt via een label ook getoond op het overzichtsscherm van de onvrijwillige zorg.

• of de onvrijwillige zorg alleen door personen met een specifieke deskundigheid uitgevoerd mag worden. Deze informatie wordt via een label ook getoond op het overzichtsscherm van de onvrijwillige zorg.

• of en hoeveel ambulante zorgverleners er eventueel bij moeten zijn (deze optie is alleen aanwezig als onder 'situatie' aangegeven is dat de cliënt ambulant is.

• de duur en frequentie van de toepassing.

  De duur geldt als optioneel veld, behalve als er sprake is van onvrijwillige zorg van het type Mechanische fixatie of Insluiting. In dat geval is dit veld verplicht. Het scherm geeft dit automatisch aan.

• de eventuele begin- en eindtijden.

• Klik op opslaan.

De onvrijwillige zorg wordt automatisch opgeslagen als concept. Ook via de knop Afronden wordt de onvrijwillige zorg opgeslagen. Het scherm toont een samenvatting en geeft diverse opties:

• Verwijderen: hiermee verwijder je de conceptuele vorm van onvrijwillige zorg.

• Activeren: hiermee zet je de conceptuele vorm van onvrijwillige zorg om in een definitieve vorm van onvrijwillige zorg. Deze kan niet meer gewijzigd worden.

• Wijzigen: de pagina met ingevulde velden wordt weergegeven. Hier kan informatie gewijzigd worden.

Alle conceptuele en actieve vormen van onvrijwillige zorg zijn terug te vinden in de tijdlijn en op de overzichtspagina van onvrijwillige zorg.

Om gebruikers in staat te stellen onvrijwillige zorg zonder concrete vormen van onvrijwillige zorg alvast op te slaan of om concrete vormen van onvrijwillige zorg uit onvrijwillige zorg te verwijderen, zonder dat de volledige vastlegging van de onvrijwillige zorg verwijderd hoeft te worden, is het mogelijk om onvrijwillige zorg in Ons vast te leggen zonder dat er een concrete vorm van onvrijwillige zorg aan toegevoegd is. Op een later moment kunnen dan alsnog de bedoelde concrete vormen van onvrijwillige zorg toegevoegd worden, zonder dat alle andere vragen ook weer helemaal beantwoord moeten worden.

Onvrijwillige zorg in Ons zonder toegevoegde vormen van onvrijwillige zorg zijn ook te evalueren en op te slaan.

Inhoudelijk wijzigen

• Onvrijwillige zorg moet de status Concept hebben om deze inhoudelijk aan te kunnen passen. Bij deze onvrijwillige zorg wordt de knop Wijzigen weergegeven. Via deze knop wordt het scherm geopend waarin vormen van onvrijwillige zorg aan te maken en te bewerken zijn. Alle invulvelden zijn aan te passen. Klik tot slot op Opslaan om de wijzigingen op te slaan.

  Het is in dit geval niet mogelijk om het toepasbaar recht te wijzigen. Die keuze-optie is alleen aanwezig bij het aanmaken van nieuwe onvrijwillige zorg, of bij het vastleggen van een registratie zonder onvrijwillige/onvoorziene zorg.

Onvrijwillige zorg van status veranderen

• Onvrijwillige zorg met de status Concept kan via de knop Activeer omgezet worden naar onvrijwillige zorg met de status Actief.

• Actieve onvrijwillige zorg kan via de knop Archiveer omgezet worden naar gearchiveerde onvrijwillige zorg.

• Gearchiveerde onvrijwillige zorg is niet van status te veranderen.

Onvrijwillige zorg dupliceren

• Gebruik deze optie om een vergelijkbare vorm van onvrijwillige zorg in te voeren die je naast deze vorm van onvrijwillige zorg wil inzetten.

  Dupliceren is niet bedoeld om de inhoud van de vorm van onvrijwillige zorg aan te passen. Je verliest hiermee namelijk de koppeling tussen de onvrijwillige zorg en vorige versies/stappen van het plan. Als je de onvrijwillige zorg wil aanpassen of wil voortzetten, moet je Evalueren gebruiken om naar de volgende stap te gaan. Zie Onvrijwillige zorg in de wzd en verplichte zorg in de wvggz evalueren.

Onvrijwillige zorg verwijderen

• Alleen conceptuele onvrijwillige zorg kan verwijderd worden via de knop Verwijderen.